Առաջադրանք (17.05.2021)

Կետադրել տրված տեքստը։
Նա ձգվեց,մի ճաշացանկ հանեց մուտքի դռան մոտ գտնվող կանգնակից ու տվեց ինձ։Հաստատ չեմ կարող ասել լույսից էր, թե այդքան երկար մեքենա վարելու հետևանքով առաջացած իմ հոգնածությունից,բայց կարող եմ երդվել, որ ճաշացանկի շապիկի տառերը տարրալուծվեցին ու կրկին հայտնվեցին, երբ նայեցի դրանց։
《Ես պետք է որ իսկապես հոգնած լինեմ》,մտածեցի`ճաշացանկը դնելով սեղանին։

Կազմել նոր բարդ բառեր`տրված բառերի առաջին բաղադրիչը դարձնելով վերջին բաղադրիչ։
Ճաշացանկ֊նախաճաշ
Հուսահատ֊լիահույս
Կիսալուսին֊դարակես
Սպիտակաթույր֊ձյունասպիտակ
Հաշվապահ֊վերջնահաշիվ
Անձնակազմ֊վեհանձն

Փոխել տրված նախադասության դերբայական դարձվածի շարադասությունը։
Ես մի որոշ ժամանակ լուռ նստեցիչիմանալով ինչ պատասխանել։ Ես,մի որոշ ժամանակ լուռ նստեցի,չիմանալով ինչ պատասխանել։ Չիմանալով ինչ պատասխանելես մի որոշ ժամանակ լուռ նստեցի։

Дохлая лошадь

Дохлая лошадь

Однажды у молодого индейца Белое Перо на охоте погибла лошадь, которую он очень сильно любил. Он очень переживал и сокрушался, и не хотел заводить себе новую. Он был очень искусным охотником, и племя страдало от того, что он не мог полноценно участвовать в новых охотах.
Մի անգամ որսի ժամանակ մահացավ երիտասարդ հնդիկ Սպիտակ Փետեւրի ձին,որին ինքը շատ էր սիրում։Նա շատ էր տառապում ու խեղճացել էր,և չէր ուզում նորը ձեռք բերել իր համար։Նա շատ հմուտ որսորդ էր,և ցեղը տառապում էր նրանից,որ նա չէր կարողանում լիարժեք մասնակցել նոր որսորդություններին։

И тогда вождь вызвал его к себе и сказал:
և այդ ժամանակ առաջնորդը կանչեց նրան իր մոտ և ասաց։

— Я знаю, Белое Перо, что ты очень любил свою лошадь. Но она отправилась в небесный табун. Когда ты уйдёшь в мир предков, ты сможешь воссоединиться с ней снова и охотиться вместе на полях предков. Живой же человек не должен седлать мёртвую лошадь. Но я смотрю ты до сих пор на ней скачешь. Если живой человек скачет на мёртвой лошади, то очень скоро его дух последует за ней. Если ты ещё не готов переселиться в мир предков, то пора слезть с мёртвой лошади и подобрать себе новую лошадь, которая будет носить тебя в мире живых.
֊Ես գիտեմ,Սպիտակ Փետուր,որ դու շատ էիր սիրում քո ձիուն։Բայց նա ուղղարկվել է երկնային ձիերի երամակ։Երբ դու գնաս նախնիների աշխարհ,դու կարող ես վերամիավորվել նրա հետ նորից և որսորդել միասին նախնիների դաշտերում։Կենդանի մարդը հո չի հեծնի մեռած ձին։Բայց ես տեսնում եմ դու դեռ նրա վրա թռնում ես։Եթե կենդանի մարդը թռնում է մեռած ձիու վրա,ուրեմն շատ շուտով իրա հոգին կհետևի նրա հետևից։Եթե դու դեռ պատրաստ չես տեղափոխվել նախնիների աշխարհ,ուրեմն ժամանակն է իջնել մեռած ձիուց և ընտրել քեզ նոր ձի,որը կտանի քեզ ողջերի աշխարհում։

Белое Перо навсегда запомнил слова вождя и вскоре поймал себе новую лошадь, а в племени с тех пор передаётся молодым мудрость вождя: «Лошадь сдохла — слезь!»
Սպիտակ Փետուրը հավերժ հիշեց առաջնորդի խոսքերը և շուտով բռնեց իր համար նոր ձի,իսկ ցեղում մինչև հիմա փոխանցվում է երիտասարդներին իմաստությունը առաջնորդի։《Ձին սատկելա֊իջի!》 ։


Առաջադրանք (26.04.2021)

1․ Տրված նախադասություններին ավելացնել նախադաս և վերջադաս դերբայական դարձվածներ։

Հասմիկը կարդում էր։

Մենք դիտում էինք հեռաստանները։

Նավապետը հրամաններ էր արձակում։

Հասմիկը կարդում էր՝ աչքը չկտրելով պատուհանին նստած ծիծեռնակից։

Աչքը չկտրելով պատուհանին նստած ծիծեռնակից՝ Հասմիկը կարդում էր։

Մենք դիտում էինք հեռաստանները՝ երազելով հասնել հայրենի լեռներին։

Երազելով հասնել հայրենի լեռները՝ մենք դիտում էինք հեռաստանները։

Նավավարների վրա բարկացած ու հիասաթափված՝ նավապետը հրամաններ է արձակում։

Նավապետը հրամաններ է արձակում՝ նավավարների վրա բարկացած ու հիասթափված։

2․ Ընդգծել տրված բառերի ածանցները։

երկունք, պարապմունք, համեմունք, շրթունք, հիմունք, վարմունք, բուրմունք, թիկունք, երիկամունքհարցմունք, ցուցմունք, զբաղմունք, զգացմունք, մտածմունք,

Առաջադրանք (01.04.2021)

1․Ներգործական կառույցի նախադասությունները դարձնել կրավորական։Բարբարոսի թուրը և նիզակը խոցել են հայոց ձեռագրերը։ Հայոց ձեռագրերը խոցվել են Բարբարոսի թրով և նիզակով։Զեփյուռը քնքշորեն օրորում է խիտ սաղարթները։Խիտ սաղարթները քնքշորեն օրորվում էին զեփյուռից։Սպասավորները դուրս էին բերում սպարապետին անհրաժեշտ բոլոր իրերը։Սպարապետին անհրաժեշտ բոլոր իրերը դուրս էին բերվում սպասավորների կողմից։Նույնիսկ ամիրապետի զորքերը չեն կարող Գառնին գրավել։Գառնին չի կարող գրավվել նույնիսկ ամիրապետի զորքերի կողմից։Խորհրդավոր հնչյունները մեղմորեն պարուրել էին մարդկանց հոգիները։Մարդկանց հոգիները մեղմորեն պարուրվել էին խորհրդավոր հնչյուններով։2․Հետևյալ բառերը բառակապակցությունների մեջ օգտագործել փոխաբերական իմաստներով։խավար երազ, մելամաղձոտ երազհոգու ակոս, սրտի ակոսծուռ աշխարհ, անմիտ աշխարհ
մռայլ ծաղիկ,մաղձը խառնել  մաղձոտ մտքերսպիտակ երազանք, սպիտակ սիրտ3․ Ամբողջացնել նախադասությունները։Ուրախությունը կրկնակի է դառնում, երբ ծնողներդ կողքիդ են, երբ այն կիսում ես ընկերներիդ հետ։Զորքը ճամփորդների աչքերի առջև նահաջում էր, և խայտառակ պարտություն կրում, և սարսափահար փախչումԿարոտը գնում է, գնում է այնտեղ, որտեղ սերն է, որտեղ պետք է։Ախ, որքան լավ կլիներ, եթե մարդիկ իրար հասկանային, աշխարհում չարություն չլիներ։

Առաջադրանք (07.04.2021)

1․Փակագծերի մեջ տրված բառերից ընտրեք առավել հարմարը։

Ընկերն էր, որ նրան (մղեց/դրդեց) այդ անշնորհք քայլը կատարելու։

Դիմացինի համառությունը (ջարդելու/ կոտրելու) համար մեծ ջանքեր պետք չեղան։

Իր ողջ կյանքի ընթացքում (լցված է եղել/ համակված է եղել/ տոգորված է եղել) իշխանության մարմաջով։

Նախկին համադասարանցիների մեջ տարին մեկ անգամ մեկի տանը (հավաքվելու/ժողովվելու) (ավանդույթ/ավանդություն) է դարձել։

Այդ մտքից սկզբում թեթևակի (երկյուղեց/ վախեցավ), իսկ երբ գիտակցեց դրա ահավոր հետևանքները՝ (սարսափեց/ վախեցավ)։

2․ Առանձնացրեք այն բառերը, որոնցում հնչյունափոխված արմատներ կան։

Արիակամ, ջրայինլծկամհնչերանգ, մայրաբար, իջնելհամբուրելընձուղտ, չարագույժ, սրտատրոփսրընթաց, մեղմօրոր, գունանկարմթնշաղապօրինիկիսադեմզինվորմամռապատ։

3․Տրված բառերին մեկական հոմանիշ ու հականիշ գրեք։

գովաբանել- պատվաբանել, փնովել

զուլալ- ջինջ, պղտոր

օգնել- սատարել, խանգարել

մեծ- հսկա, փոքր

սիրելի- համակրելի, ատելի,

Առաջադրանք (12.04.2021)

անքներ

1․Փոխել դերբայական դարձվածի շարադասությունը երկու ձևով։

Այդ ընտանիքը, ճանաչելով Սարյանի արժանիքները, աշխատում էր գրավել նրան։

Ճանաչելով Սարյանի արժանիքները՝ այդ ընտանիքը աշխատում էր գրավել նրան։

Այդ ընտանիքը աշխատում էր գրավել նրան՝ ճանաչելով Սարյանի արժանիքները։

Հայկին ժամադրավայրում չգտնելով՝ Նարինեն վերին աստիճանի վրդովվեց։

Նարինեն վերջին աստիճանի վրդովվեց՝ Հայկին չգտնելով ժամադրավայրում։

Նարինեն, Հայկին ժամադրավայրում չգտնելով, վերին աստիճանի վրդովվեց։

Քառորդ ժամ չանցած՝ անձրևի կաթիլները թրջեցին գետինը։

Անձրևի կաթիլները թրջեցին գետինը՝ քառորդ ժամ չանցած։

Անձրևի կաթիլները, քառորդ ժամ չանցած, թրջեցին գետինը։

Ուխտավորները մտան վանքի բակ՝  ծանր ուսապարկերը շալակած։

Ծանր ուսապարկերը շալակած՝ ուխտավորները մտան վանքի բակ։

Ուխտավորները, ծանր ուսապարկերը շալակած, մտան վանքի բակ։

Մանկամարդ աղջիկը, գեղեցիկ աչքերը լուսնին հառած և ձեռքը ծնոտին դրած, նստել էր մոր առաջ։

Մանկամարդ աղջիկը, նստել էր մոր առաջ՝ գեղեցիկ աչքերը լուսնին հառած և ձեռքը ծնոտին դրած։

Գեղեցիկ աչքերը լուսնին հառած և ձեռքը ծնոտին դրած՝ մանկամարդ աղջիկը, նստել էր մոր առաջ։

2․Փակագծերում տրված բառերից ընտրել ճիշտը։

Օրիորդի (հնչյուն, հնչուն) ծիծաղը ծավալվելով արձագանքեց պալատի կամարների տակ։

(Ամոլ, ամուլ) դաշտերը դարձան բերրի ու արգասաբեր, և անապատները ծաղկեցին։

Ընկերներիդ  (հանդիպելիս, հանդիպելուց) չմոռանաս ասել այդ մասին։

Թագավորն ուշադրությամբ լսում էր զորականին՝ առանց դույզն-ինչ դժգոհության նշույլ (արտաբերելու, արտահայտելու

3․Ուղղակի խոսքը դարձնել անուղղակի։

Սպարապետն ասաց թագավորին, որ ինքը նրա հրամանները կկատարի և նրա հետ կլինի մինչև վերջին շունչը։

-Ես կկատարեմ քո հրամանները և քո հետ կլինեմ մինչև վերջին շունչը,-ասաց սպարապետը թագավորին։

Կինը պատասխանեց ամուսնուն, որ նա չհոգա իր մասին և զբաղվի իր գործերով։

-Մի հոգա իմ մասին և զբաղվիր քո գործերով,-պատասխանեց կինը ամուսնուն։

Պետը հեռախոսով պատվիրեց օգնականին, որ նա գտնի Պողոսյանին և ուղարկի իր մոտ։

-Գտի՛ր Պողոսյանին և ուղարկիր ինձ մոտ,-հեռախոսով պատվիրեց պետը օգնականին։

Նա հայտնել էր ղեկավարությանը, որ ինքը չի կարող գալ, թող իրեն փոխարինող ուղարկեն։

-Ես չեմ կարող գալ,-հայտնեցի ես ղեկավարությանը, ինձ փոխարինող ուղարկեք։

Առաջադրանք (14.04.2021)

1․ Լրացնել բաց թողնված տառերը։

Հախճապակի, պատշգամբ, հինավուրց, հանդիպակաց, անօթևան, սայթաքել, թպրտալ, հափշտակել, լաջվարդ, արդուզարդ, մանրէաբան, նախօրե, դիցուք, վայրկյան, սերկևիլ, սիգապանծ, շագանակագույն, անընդհատ։

2․ Ժխտական նախադասությունները դարձնել հաստատական։

Իր փնտրած ապրանքից ոչ մի տեղ չկար։

Իր փնտրած ապրանքից ամեն տեղ կար։

Նա ընտանիքի գործերով բնավ չէր զբաղվում։

Նա միշտ զբաղվում էր իր ընտանիքի գործերով։

Տնօրենի հրամանը ոչ ոք չհարգեց։

Տնօրենի հրամանը բոլորը հարգեցին։

Ով չի կառուցում, չի շահում։

Ով կառուցում է, շահում է։

Ո՛չ Արագածը, ո՛չ արագահոս Ախուրյանը չէիր գրավում նրա ուշադրությունը։

Ե՛վ Արագածը, և՛ արագահոս Ախուրյանը գրավում էին նրա ուշադրությունը։

3․ Նշել այն բառերը, որոնց մեջ ց նախածանց կա։

ցուցակ, ցպահանջ, ցամաք, ցայսօրցայգցարդ, ցնցոտի, ցնցուղ, ցտեսություն, ցողաշաղախ, ցին, ցմահ, ցավագար, ցուցամատ, ցմրուր, ցցել, ցերեկ։

4․ Սյունակներից ընտրել արմատները և մեկ վերջացանց, կազմել բարդածանցավոր բառ։

բյուր                 հատոր        -յա         բյուրակնյա

երկու                տոհմ            -յակ      երկհատորյակ

լեռ                     ակն              -որդ      լեռնադահուկորդ

մանր                 դահուկ         -իչ       մանրանկարիչ

ազնիվ               նկար             -իկ      ազնվատոհմիկ

Առաջադրանքներ (29.03.2021)

1․ Կազմել հայկական ազգանուններ՝ -ունի, -ունց, -ենց։

Արշակունի,  Արծրունի, Ռշտունի, Բագրատունի, Երվանդունի, Հայկազունի, Պահլավունի,

Բակունց, Շահունց, Արջունց, Ադունց

Չարենց, Թոթովենց, Մաչանենց, Մեծարենց, Բրուտենց,

2․ Գտնել հետևյալ կենդանիների արձակած ձայները։

Առյուծի-մռնչյուն

կատվի-մլավոց

թռչունի-ճռվողյուն, ծվծվոց

շան-հաչոց, ոռնոց, կաղկանձ

գայլի- ոռնոց

ձիու-վրնջոց, խրխնջյուն, խրխինջ

արագիլի-կափկափյուն

մեղվի-բզզոց

հորթի-պոռչյուն, բառաչ

ոչխարի-մայուն

աղավնու-ղունղունոց

3․ Հետևյալ մակբայերի կողքին իմաստով հարմար բայեր  դնել։

Նախօրոք-ընթերցել

Պատնիվեր-մագլցել

Ժամանակ առ ժամանակ-զբոսնել

մշտապես-քնել

բարոյապես-տանջվել

իսկույն-վախենալ

օրեցոր-աճել

փոքր-ինչ- դողալ

ավելի ու ավելի-զզվել

առհավետ-երազել

ներքուստ-վախենալ

հոտնկայս-ծափահարել

հիմնովին-կառուցել

վերջիվերջո-խոստովանել

փոխնիփոխ-կրել

4․ Գրել կապույտի երանգները։

Կապույտ-լուրթ, լազուր, երկնագույն, լաջվարդ, ծովագույն, մատին, ծավի, բիլ,

Առաջադրանքներ

1․Ընդգծել բժշկական տերմինները։

Ստոծանի, ծաղիկ, կողոսկոր, մատուռ, թագավոր, մանկաբույժերիկամքութեշ, կրժոսկր, թռչնակ, ատամնաբույժ, բառատետր, ճնշումլյարդնյարդնյարդաբան, հիվանդասենյակ, եկեղեցի, մայրուղի, ջերմաչափվիրակապ, տավիղ, մկան, երաժշություն։

2․Ընդգծել լեզվաբանական տերմինները։

Բառարան, խորանարդ, դերբայ, լիցքավորում, տպարան, նախադասությունվերջածանց, սաղարթ, բաղաձայնույթ, խորհուրդ, պարագա, շաղկապ, առևտուր, վերաբերական, չվերթ, տառատեսակկապդարձվածք, շրջադարձ, նախածանց, առձայնույթ, սեղան, բառակապակցություն

Առաջադրանք (22.02.2021)

Տրված գոյականներից կազմել ածականներ
Հայ,հույն,ռուս,պարսիկ,քուրդ,աֆղան,աղվան,թաթար,չեխ,լեհ,լեզու,բեկոր,ժամանակ,կարգ,օր,գիր,բառ,բառարան,արքա,թագավոր,կյանք,ցեղ,պապ,հայր,մայր,հայրապետ,հեղինակ,անուն,քարոզիչ,թարգմանիչ,խոսակից,Մաշտոց,Դանիել,Երևան,Կովկաս,Տերյան,կիսամյակ,վեպ,բանաստեղծ,Ամանոր,անձրև,տարածք,գրաբար,բարբառ,ժարգոն։

Հայկական,հունական,ռուսական,պարսկական,քրդական,աֆղանական,աղվանական,թաթարական,չեխական,լեհական,լեզվական,բեկորային,ժամանակային,անկարգ,օրային,գրական,բառային,բառարանային,արքայական,թագավորական,կենսական,ցեղական,պապական,հայրական,մայրական,հայրապետական,հեղինակային,անվանական,քարոզչական,թարգմանչական,խոսակցական,մաշտոցյան,դանիելյան,երևանյան,կովկասյան,տերյանական,վիպական,բանաստեղծական,ամանորյա,անձրևային,տարածքային,գրաբարյան,բարբառային,ժարգոնային։

Խմբավորել որակական և հարաբերական ածականները։
Քարաշեն,ուժեղ,կաղնեփայտե,ջահել,խոշոր,մռայլ,ազատ,դեղին,աղմկոտ,ապերախտ,հայրական,գունավոր,տհաս,սիրելի,ժպտուն,ամառային,բարձրագույն,պողպատակուռ,երկաթյա,մայրենի,հոտավետ,կավաշեն,հրացանավոր,ծաղկավոր,ապաշնորհ,ավանդական,համեղ,գյուղական,թավշյա,ցողապատ,ազգային,յոթգլխանի։
Որակական֊Ուժեղ,ջահել,խոշոր,մռայլ,ազատ,դեղին,աղմկոտ,ապերախտ,գունավոր,տհաս,սիրելի,ժպտուն,հոտավետ,համեղ,թավշյա,բարձրագույն,ապաշնորհ։
Հարաբերական֊Քարաշեն,կաղնեփայտե,հայրական,ամառային,պողպատակուռ,երկաթյա,մայրենի,կավաշեն,հրացանավոր,ծաղկավոր,ավանդական,գյուղական,ցողապատ,ազգային,յոթգլխանի։